Η ίδρυση της Μονής αυτής χρονολογείται στον 10ο αιώνα πιθανώς. Είναι η μικρότερη και πιο φτωχή Μονή του Αγίου Όρους. Υπάρχουν δύο εκδοχές για το πως πήρε το ονομά της. Είτε ιδρύθηκε από τον αξιωματικό Νικηφόρο Σταυρονικήτα, είτε από τους μοναχούς Στάυρο και Νικήτα που ζούσαν εκεί.
Το Καθολικό της χτίστηκε το 1536 και τιμάται στο όνομα του Αγίου Νικολάου τον Δεκέμβρη. Σημαντικό κειμήλιο του μοναστηριού θεωρείται η εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά. Η βιβλιοθήκη της είναι αξιόλογη και διαθέτει μεγάλο αριθμό σημαντικών βιβλίων.